Tp. Hồ Chí Minh – Sài Gòn xưa là thành phố của những kênh rạch với hệ thống sông lớn là sông Sài Gòn và sông Đồng Nai cùng chi chít các kênh rạch. Từ ngày thành lập cách đây 300 năm, sông và kênh rạch đã trở thành mặt tiền của đất Gia Định, là đường giao thông chính của cư dân nơi đây.
Chính vì vậy, quỹ đất ven sông của thành phố Hồ Chí Minh rất lớn với hơn 1000 km2. Tuy nhiên, với sự phát triểu ồ ạt, thiếu quy hoạch cùng dân số tăng nhanh đã biến những mặt tiền ven sông thành của riêng của một số người và đặc biệt vào tay người giàu.
Giá trị của những căn hộ, tòa nhà sẽ tăng lên rõ rệt nếu có chữ “ mặt tiền ra sông Sài Gòn” hay từ nghe vẻ hiện đại hơn “riverside” ven sông. Hàng loạt tòa nhà, căn hộ chung cư cao cấp, biệt thự xây sát bờ sông, lấn hết đất bảo vệ hành lang sông.
Chuyên gia bất động sản Trần Khánh Quang nhận xét: “Ngoài giá trị quan trọng về vị trí, yếu tố view sông, hồ, kênh rạch đang là một tiêu chí đứng hàng thứ 2 tạo nên giá trị bất động sản. View sông làm giá trị bất động sản tăng thêm 10-20%, điều này thực sự kích thích các chủ đầu tư”.
Ông Nguyễn Văn Đực, Phó giám đốc Công ty địa ốc Đất Lành thì cho rằng việc cấp phép các dự án sát bờ sông Sài Gòn hiện nay thường dành cho các đơn vị có tiềm năng tài chính lẫn quan hệ thân hữu. Cảnh quan, không khí của sông vốn của cộng đồng thì nay lại trở nên “cục bộ” trong sở hữu.
Theo Tiến sĩ Võ Kim Cương, nguyên Phó giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc TP.HCM, để giải quyết tình trạng trách nhiệm quản lý không rõ ràng, thành phố nên giao mỗi đoạn hành lang có một người chịu trách nhiệm trực tiếp. Còn toàn bộ hệ thống sẽ do giám đốc sở liên quan tải chịu trách nhiệm.
Tình trạng xây dựng dày đặc ven sông Sài Gòn đã không còn dừng ở mối nguy mà đã trở thành hiểm họa thực sự về tình trạng ô nhiễm, ngập nước, sạt lở. Điển hình, con đường Nguyễn Hữu Cảnh ngay sát sông Sài Gòn phải oằn mình gánh hàng chục siêu dự án lớn và hậu quả ai cũng thấy, cứ trời mưa là đường ngập cả mét cho dù đã có siêu máy bơm hoạt động.
Vì vậy, tiến sĩ Cương nhấn mạnh cần phải có những biện pháp chấn chỉnh ngay nếu không sẽ phá vỡ nghiêm trọng quy hoạch đô thị của thành phố.